Pilotaj Lisans Tipleri

a. Öğrenci Pilot Lisans (SPL) İşlemleri
b. Hususi Pilot Lisans (PPL) İşlemleri
c. Ticari Pilot Lisans (CPL) işlemleri
d. Havayolu Nakliye Pilotu Lisans (ATPL) İşlemleri 
e. Planör Pilot Lisans (GPL) İşlemleri
f.  Öğretmenlik Yetkisi İşlemleri
1. Uçuş Öğretmenliği Yetkisi (FI)
1(a). Uçak Uçuş Öğretmenliği FI(A)
1(b). Balon Uçuş Öğretmenliği FI(B)
1(c). Planör Uçuş Öğretmenliği FI(GPL)
1(d). ÇHHA Uçuş Öğretmenliği FI(UPL)
2. Tip Öğretmenlik Yetkisi (TRI)
3. Sentetik Uçuş Öğretmenliği Yetkisi (SFI)
g. Examiner’lik Yetkisi İşlemleri
1. Kontrol Pilotu Yetkisi (FE)
2. Tip Kontrol Pilotu Yetkisi (TRE)
3. Sınıf Yetkisi Kontrol Pilotu (CRE)
4. Sentetik Uçuş Kontrol Pilotu Yetkisi (SFE)
5. Uçuş Öğretmeni Kontrol Pilotu Yetkisi (FIE)
h. Pilot Lisans İşlemleri
1. Hususi Pilot Lisansı PPL(A/H) Dönüşüm İşlemleri
2. Ticari Pilot Lisansı CPL(A/H) Dönüşüm İşlemleri
3. Aletli Uçuş Yetkisi IR(A/H) Dönüşüm İşlemleri
4. Havayolu Nakliye Pilotu Lisansı ATPL(A/H) Dönüşüm İşlemleri
5. Uçuş Öğretmenliği FI(A/H) Yetkilerinin Dönüşüm İşlemleri

Atpl, pilot olmak için gereken lisans türüdür. ATPL, Airline Transport Pilot Licence’ın (Havayolu Nakliye Pilotu Lisansı) kısaltmasıdır.

Sivil havacılıkta başlıca üç tür lisans mevcuttur: hususi pilot lisansı (PPL), ticari pilot lisansı (CPL) ve havayolu nakliye pilotu lisansı (ATPL). ATP lisansı edinebilmek için öncelikle PPL (hususi pilot lisansı) ve CPL (ticari pilot lisansı) elde etmek gerekmektedir. Bu ön lisanslar ve diğer gereksinimler farklı kurslarda tek tek elde edilebileceği gibi kapsamlı bir ATP kursunda toplu halde de elde edinilebilir.

ATPL EĞİTİMİ

Bu lisansa iki farklı eğitim yöntemiyle sahip olunabilinir;

1. Modüler ( Tek bir lisans olarak değil, her bir lisansı sırasıyla alarak en sonunda tümünü birleştirerek yapılan eğitim, alınan lisans ve eğitimler sırasıyla: PPL, ATPL Teori, NR, PIC, IR, CPL ve ME)
2. Entegre (tüm eğitim bitene kadar hiçbir lisans alınamıyor) olarak sahip olabilirsiniz. Atpl lisansı eğitimini alabilmek için de belirli sağlık şartlarını yerine getiriyor olmanız gerekiyor. Ayrıca iyi bir ingilizce seviyesi de pilotluk için çok önemli. Bu lisansı aldıktan sonra pilot olabilmek için bir de uçacağınız uçak tipinin eğitimini de (tip eğitimi) almanız gerekmektedir.

JAR-FCL lisansları

JAR-FCL, JAA üyesi ülkelerde verilen pilot ve bazı diğer uçucu lisanslarını tanımlamakta kullanılan bir terimdir. JAR-FCL kısaltması İngilizce Joint Aviation Requirements Flight Crew License (Müşterek Havacılık Gereksinimleri Uçuş Mürettebatı Lisansı) kavramının akronimidir. Günümüzde JAA yetkilerini ve görevlerini EASA‘ya devretme sürecinde olduğu için uçucu lisanslarında da önemli değişiklikler yapılmaktadır.

JAA üyesi ülkelerde verilen JAR-FCL lisanslarını Kuzey Amerika’da verilen FAA lisanslarından ayırmak için gerektiğinde lisans ismi önünde FAA veya JAR kısaltması kullanılır. Örneğin hususi pilot lisansları (PPL) FAA PPL ve JAR PPL olarak tanımlanır.

Lisans kodları

• JAR-FCL 1: Uçak
• JAR-FCL 2: Helikopter
• JAR-FCL 3: Uçuş muayenesi (tıp)
• JAR-FCL 4: Uçuş teknisyenleri

EASA lisansları

EASA (Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı), Avrupa Birliği’nin sivil havacılık güvenliği çerçevesinde oluşturduğu ve 2010 itibarıyla JAA‘nın (Joint Aviation Authorities – Müşterek Havacılık Otoriteleri) yerini alan girişimidir. EASA kısaltması İngilizce European Aviation Safety Agency kavramının akronimidir. 2012 yılı sonu itibarıyla JAA tarafından verilen JAR-FCL lisansları yerini EASA lisanslarına bırakmıştır.

FAA lisansları

ABD‘de FAA tarafından verilen pilot lisanslarıdır.

UK CAA lisansları

Birleşik Krallık‘taki sivil havacılık otoritesi CAA tarafından JAR-FCL sistemine geçmeden önce verilen pilot lisanslarıdır. CAA lisansı sahibi pilotlar belirli periyotlarla lisanslarını JAR-FCL’ye göre yenilerler. Bu işlem sadece derecelendirmelerini (ratings) yeniler ve pilotun tam JAR-FCL haklarından yararlanmasını sağlamaz.

PPL (Hususi pilot lisansı)

Hususi pilot lisansı(PPL), herhangi bir hava taşıtında “ticari olmamak kaydıyla” pilotluk yapılmasına imkan veren pilot lisansı. PPL, İngilizce private pilot licence kavramının akronimidir. PPL alabilmek için gerekli olan şartlar ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Otoritesi) tarafından belirlenir. PPL kısaltmasının arkasından parantez içinde eklenen harf hava aracının sınıfını belirtir: PPL(A) > uçak, PPL(H) > helikopter vs.

Çok motorlu veya çok pilotlu uçaklarda uçabilmek; gece uçuşu veya alet uçuşu yapabilmek veya maddi kazanç sağlamak amacıyla uçabilmek için PPL lisansına ilaveten çeşitli lisans ve derecelendirmelerin (rating) edinilmesi gerekir.

PPL alabilmek için özel bir pilotaj kursunun tamamlanması gerekir. PPL(A) kursu öncesinde ve esnasında aşağıdaki koşulların gerçekleştirilmesi gerekir:

• Uçucular için düzenlenmiş bir sağlık muayenesinden geçmek (en geç ilk solo uçuş öncesinde)
• Kurs boyunca en az 45 saat uçmak (solo ve çift kumanda uçuşlar dahil),
• En az 10 saat solo uçmak
• En az 25 saat çift kumanda uçmak
• En az bir meydanlar arası (150 nm ve ana meydandan farklı iki meydanda full stop inişli) “solo” uçuş yapmak.
• 7 sınavın her birini en az %75 başarıyla geçmek
• Bir sınav öğretmeni ile yapılan uçuş testini (sözlü sınav dahil) başarıyla geçmek