tail strike Nedir?
Tail strike (kuyruk çarpması); uçağın kuyruk kısmının iniş veya kalkış anında piste çarpması veya sürtmesidir. Kuyruk sürtmesi uçakta yapısal bir hasar oluşmasına neden olur. Hasar bazen ciddi boyutlara ulaşabilir.
Tail Strike Neden Olur?
Yanlış Hesaplanmış Rotasyon Hızı
Uçuştan önce pilotlar uçağın ağırlığı, dışarıda ki hava durumu gibi değişkenleri hesaba katarak uçağın kalkış sırasında kaç derecelik flap e ihtiyaç duyduğunu, hangi hızda rotasyon yaparak burun havalanma hamlesini yapacağını hesaplarlar. Yanlış bir hesaplama uçağın kalkış sırasında kuyruk kısmının piste sürtebilir.
Kalkışta Yanlış Hücum Açısı
uçaklar kalkış sırasında belirlenen hücum açısıyla burun kaldırarak havalanmak zorundadır. Belirlenenden büyük bir açıyla burun kaldırması durumunda uçağın kuyruğunu vurma ihtimali vardır.
İnişte Yanlış Hücum Açısı
Uçaklar iniş sırasında belirlenen uçağın belirlenen maksimum alçalma açışıyla piste yaklaşmalıdır. Aksi taktirde kuyruk sürtmesi yaşanabilir.
Yüksek Seviyeli Yan Rüzgarlar
Pilotların en sevmediği şeylerden biridir yan rüzgarlar çünkü yan rüzgar uçağın kumandalarını kontrol etmeyi çok zorlaştırır. Özellikle iniş ve kalkış sırasında ki yan rüzgarlar uçağın kuyruğunun piste çarpmasına neden olabilir.
Stabil Olmayan Yaklaşma
Pilotların piste yaklaşmaları sırasında denge ve kontrol çok önemlidir. İniş sırasında yapılan dengesiz kontroller kuyruk çarpmasına neden olabilmektedir. Stabil olmayan yaklaşmalarda pilotlar pas geçmelidir.
Pilot Hataları
Stabil olmayan yaklaşma gibi durumlar sonucu uçağın kuyruğunu piste vurabiliyor. Bunlara örnek vermek gerekirse; rotasyon tekniği, yanlış flap ve slat ayarları, yanlış trim ayarı, vs…
Tail Strike için Alınan Önlemler
Tailskid
Bazı uçakların kuyruk kısmında tailskid adı verilen kuyruk kızağı bulunur. Bazı uçaklarda tailskid iniş-kalkış sırasında otomatik
olarak açılır; bazılarında ise sabittir. Bu parça uçağın kuyruk vurması durumunda uçağı korur. Bazı kuyruk kızaklarının üzerinde yeşil ve kırmızı çizgiler bulunmaktadır. Kuyruk çarpması sonrası teknik ekip bu tailskid i kontrol ederler; eğer tailskid de kırmızı indikatör gözüküyorsa uçağın kuyruk çarpması sonucu hasar aldığını ve bakıma girmesi gerektiği belli olur.
kuyruk tekerleği
Bazı uçaklarda kuyruk bölümünde ekstra bir tekerlek bulunur; bu tekerlek kuyruğun çarpması durumunda sürtünmeyi azaltarak kuyruğun zarar görmesini engeller.