uçak parçaları Nelerdir?
Aşağıdaki resimde uçak temel parçalarını görebilirsiniz.
dikey stabilize
Dikey stabilize veya fin, hava araçlarında istikamet dengesini sağlamaya yarayan dikey düzlem. Genellikle üzerinde istikamet dümeni bulunur.
Yatay stabilize
Yatay stabilize, uçakların uçuş ekseninin paralel olduğu yatay (ufki) düzlemde dengeli bir uçuş gerçekleştirmesini sağlayan yüzeyler. Geleneksel uçaklarda yatay stabilize kuyrukta bulunur ve küçük bir çift kanada benzer. İrtifa dümeni ve irtifa fletneri yatay stabilize ucunda bulunur. Yatay stabilizenin irtifa dümeni ve fletneri haricindeki kısmı genellikle hareketsizdir.
Hareketli yatay stabilize
Bazı uçaklarda tamamı hareket edebilen bir yatay stabilize (stabilatör) bulunur. Bu uçaklarda ayriyeten irtifâ dümeni (elevatör) bulunmaz ve stabilatör irtifâ dümeni vazifesini de görür.
Kanart uçaklarda ise taşıyıcı kanart ya da kontrol kanardı yatay stabilize görevi görür.
Stabilatör
General Dynamics F-16 Fighting Falcon jet avcı uçağı, bir hava gösterisinde park esnasında. Stabilitörler aşağıya dönüktür.
Stabilator veya hareket eden kuyruk veya tüm uçan kuyruk, tamamen hareket edebilen bir uçak kontrol yüzeyidir. Geleneksel tasarımlarda yatay stabilize ve irtifa dümeni ayrı parçalardır, stabilitör ise tamamen hareketli tek bir parçadan oluşur. Stabilitörler yunuslama kontrolünü yüksek Mach sayılarında daha yüksek bir verimle sağlamanın yanı sıra, uçak dengesini değiştirmek ve levye kuvvetlerini sınırlamak olmak için kullanışlı bir cihazdır.
Stabilatör (“stabilize-elevatör”) uçak terminolojisinde tüm hareketli kuyruk düzlemi, tüm hareketli kuyruk (düzlem), tüm hareketli stabilitör, tüm uçan kuyruk (düzlem), tam uçan stabilizatör, uçan kuyruk ve döşeme arka düzlemi olarak da bilinir.