Sovyet lideri Nikita Kruscevin yakin arkadaşı aerodinamik uzmanı Rostislav Alekseyevin gelistirdigi ve Ekranoplan olarak isimlendirdiği yeni bir tür hava taştıydı. Ekranoplan sürekli olarak denizin 15-20 metre kadar üzerinde ucuyor, hızlı hareket edebiliyor ve daha az yakıt tüketiyordu. Ayrica, tam olarak havada olmadığı için hem hava radarları hem de tam olarak su üzerinde olmadigi icin denizalti sonar,radarlari tarafindan da tespit edilemiyordu. Değişik modelde Ekranoplanlar, Sovyet donanması tarafından uzun yillar asker (ayni anda 400-500 kişi) ve mühimmat (bir seferde yüzlerce ton) tasimak icin kullanıldı. Soğuk savaşın bitimi ile maliyetleri ve bakımsızlık sonucu proje askıya alındı. Ekranoplanlarin en büyük handikabi, dalgalı denizlerde uçuşunun riskli olması.
Sovyetler Birliği döneminde 1965 yılında geliştirilen 1966 ve 1980 yılları arasında Hazar Denizi’nde testleri yapılan hem uçağa hem de gemiye benzeyen devasa savaş makinesi Ekranoplan testler sırasında kaza yaptı. Rusça’da “korabl maket” yani “prototip gemi” anlamına gelen uçağın amacı özellikle Karadeniz’de yük taşımak ve düşman gemilerini etkisiz hale getirmek oldu.
Pilotaj hatası nedeni ile kaza yapan aracın hızı saatte 500 kilometre hıza ulaşırken, 10 adet motoru bulunuyor. 92 metre uzunluğu ve 38 metre kanat açıklığı olan araç ayrıca suyun 4 metre üstünde uçabilme yeteneğine sahip. Hedefleri doğrudan görebilme ve “P-270 Moskit” tipi güdümlü füzelerle düşman unsurlarını vurabiliyordu.
ABD istihbaratı CIA tarafından 1968 yılında KH-8 uydusu üzerinden tespit edilebilen dev araç bütün dünyada büyük merak uyandırmıştı. ABD istihbaratı Hazar Denizi’nde testler sırasında keşfettiği araç için “Hazar Denizi Canavarı” ismini koymuş, Amerikan istihbaratının yıllarca takip ettiği dev araç kaza yaptıktan sonra Hazar Denizi kıyısındaki Dağıstan’ın, Derbent kıyılarında atıl bir şekilde bırakılmıştı.
MOSKOVA’YA GÖTÜRÜLDÜ
Sovyetler Birliği döneminden bu yana atıl şekilde kalan Ekranoplan için Rusya Savunma Bakanlığı devreye girdi. Deniz aracı mı yoksa hava aracı mı olduğu konusunda hala tanımsız olan bu devasa savaç aracı, geçtiğimiz yıl Temmuz ayında Hazar Denizi’nden kıyıya 100 kilometre hat boyunca sürüklenerek çekilmişti.
Geçtiğimiz Şubat ayı sonlarında ise deniz unsuru Moskova’da bulunan Rusya Savunma Bakanlığına ait “Patriot Park” isimli silah müzesine nakliye edilmeye başlandı. Şuan Moskova’da bulunan 300 ton ağırlığındaki Hazar Denizi Canavarının bu müzeye kurulacağı ve daha sonra ziyaretçilere açılacağı duyuruldu.