Amerika Hava Yolları 587 Sefer Sayılı Uçuşu

12 Kasım 2001’de New York’taki Kennedy Havalimanı’ndan kalkan uçak Queens, Belle Harbor bölgesinde yere çakıldı. Yardımcı pilotun hatası nedeniyle meydana gelen kazada uçaktaki 260 kişi hayatını kaybetti, uçağın çakılması sonucu yerde de 5 kişi öldü.

Uçakta türbülans kaynaklı herhangi bir problem yoktu.

Denizden çıkarılan dikey stabilize incelenmek üzere laboratuvara gönderildi. İlk uçuşunu 1972 yılında yapan Airbus A300 uçağının bazı bölümlerinde ağırlığı azaltmak için fiberglas ve karbonfiber kullanılmıştı. NTSB (national transport safety board) uzmanları dikey stabilizede yaptıkları incelemede mikro çatlaklar buldular.

NTSB , FDR verilerini incelerken uçağın yatış, yunuslama ve istikametinde bazı gariplikler fark etti. Yapılan araştırmada ikinci pilotun verdiği gereksiz ve aşırı kumandalarla türbülansın etkilerini şiddetlendirdiği tespit edildi. NTSB , FDR verileri ve NASA’nın hazırladığı türbülans raporu ile uçuşu bilgisayar ortamında canlandırdı.

Bunun üzerine gözler ikinci pilotun uçuş geçmişine çevrildi. Daha önce ikinci pilotla boeing 727 uçağında uçmuş olan bir kaptan verdiği ifadede 1997 yılında yaptıkları uçuşta ikinci pilotun türbülans sırasında çok fazla rudder kullandığını ve bu yüzden kendisini uyardığını beyan etti. Yine boeing 727’de uçuş mühendisi olarak uçmuş bir başka kişi, ikinci pilotun 1997 yılında yaptıkları bir uçuşta türbülans nedeniyle pas geçmesi gerekirken fazla strese girdiğini ve aşırı kumanda verdiğini hatırladığını söyledi. Kendisiyle birlikte uçan diğer pilotlar, ikinci pilotun bunun dışında uçuşunun mükemmel olduğunu eklediler.

Kazanın nasıl olduğu netleşmeye başlamıştı. NTSB araştırmasını dikey stabilizenin maruz kaldığı aerdodinamik yüklere ve ikinci pilotun neden aşırı rüdder kumandası verdiği üzerine yoğunlaştırdı.

Elde edilen sonuçlar;

• Airbus, a300 modelinde 600 serisinden itibaren rudder sisteminde değişikliğe gitmişti. 600 serisinin rudderları daha hassastı. Kaza yapan uçakta rudddera 135 kt hızda 4 inch basıldığında rudder 30 derece yer değiştirirken 250 kt’ta 1,2 inch basıldığında rudder 9 derece hareket ediyordu.
• Araştırmacılar yaptıkları incelemede AA’in pilotlarına AAMP (american airlines advanced aircraft maneuvering program) adlı eğitimi verdiğini, bu eğitimde uçak türbülansa girdiğinde rudder kullanılmasının tavsiye edildiğini buldular. Bu eğitimin simülatör kısmında uçağın 90 derece yatış yapmışken pilotlardan uçağı düzeltmeleri istendiği, bazı öğretmen pilotların türbülans örneği olarak boeing 747’nin arkasından kalkış yapma senaryosunu kullandıklarını tespit etti. Bu eğitim, ikinci pilotun aşırı rudder kullanmasını açıklıyordu.