Slide Nedir?
Slide acil durumlarda yolcu ve mürettebatın uçağı en hızlı ve güvenli şekilde terk edebilmeleri için tasarlanan şişme tahliye kaydırağıdır.
Cabin crew slides armed and cross check
Uçağa bindiğimizde, kalkış öncesi ve iniş sonrası kabin görevlilerinin yaptığı “cabin crew slides armed / disarmed and cross check” anonsunda geçen “slide” acil durumlarda, yolcu ve mürettebatın, uçağı en hızlı ve en güvenli şekilde terk edebilmeleri için tasarlanan şişme tahliye kaydırağı.
Yerden yüksekliği 1.8 metrenin üzerindeki tüm uçaklarda slide bulunması zorunlu.
1960'ların başında, rüzgarsız ve orta sıcaklıktaki hava koşullarında slide'lar 25 saniyede açılmak zorundaydı. Günümüz uçaklarındaki slide'lar, –53 ila 71 Santigrat Derece arasında değişen sıcaklıklarda 6 saniyede açılmak zorunda. Üstelik bu performans, rüzgar hızının 25 knot'a kadar olduğu koşullarda gerçekleşebilmelidir.
Yolcuların hızla aşağı kaymasını sağlamak için slide'lar çeşitli ağırlıktaki insanların altında tam olarak esnemeli. Ancak yolcular kaydırağın sonuna ulaştıklarında da yaralanma riski oluşacak kadar da hızlı olmamalı. Bu yüzden, çoğu slide'ın alt kısmında hızı azaltmak için yatay şerit şeklinde bir malzeme bulunuyor. Slide'lar hem hafif hem dayanıklı olması için poliüretan ve naylon karışımı özel bir malzemeden üretiliyor. Üzeri de alüminize boya ile kaplı. Bir uçak kapısının içine veya kapı eşiğinin, acil çıkış penceresinin altına sığacak kadar hafif ve kompakt olması gereken slide'lar; bütün bu kurallar ve performans isterleri nedeniyle kullanılacağı uçak modelindeki konumlarına göre özel olarak geliştirildi.
Büyük ticari yolcu uçaklarının tüm ana kapılarında slide bulunuyor. Bazıları kapının içinde; bazıları kapının altında gizli bir bölmede, katlanmış, paketlenmiş bir şekilde göreve hazır vaziyette bekliyor. boeing 757-767 ve Airbus A320 gibi uçaklarda, kanat üstündeki acil çıkış kapılarında da ayrıca slide bulunuyor.
Uçakta Tahliye Kaydırağı Slide Nasıl Açılır?
Tahliye kaydırağının şişirilmesi için patlayıcı olmayan inert gaz sistemi kullanılıyor. Sistemin çelikten yapılmış basınçlı bir silindir tüpü, ayar valfi, 2 yüksek basınç hortumu ve 2 aspiratörü var.
Kapının içindeki bir kol manuel olarak çevrildiği an, slide mekanizması harekete geçiyor. Kol “armed” pozisyondayken, kapının açılması slide'ın bulunduğu yerden çıkıp şişmeye başlaması için yeterli. Kolun çevrilmesiyle, tahliye kaydırağı, karbondioksit ve nitrojen karışımı gazları içeren sıkıştırılmış yüksek basınçlı tüpler tarafından otomatik olarak şişirilmeye başlıyor.
Tüpteki gazlar, slide'yi şişirmek için gereken hacmin yalnızca üçte birini sağlıyor. Kalan gaz hacmi sistemdeki aspiratörler aracılığıyla ortam havasından sağlanıyor. Sıkıştırılmış tüplerdeki gaz, aspiratörlerden geçerken çok yüksek hızlara ulaştığı için bir vakum etkisi yaratıyor. Bu etki de kalan havanın ortamdan temin edilebilmesini sağlayan temel şartı oluşturuyor. Slide tamamen şiştiğinde sistem otomatik olarak kendini kapatıyor. Şişirme işleminin başlaması için slide'ın doğru yöne düşmesi de önemli bir başka detay.
Tüm ticari uçaklar birden fazla tahliye kaydırağına sahiptir. Airbus A380 uçaklarında, 550'den fazla yolcunun 90 saniyeden daha kısa sürede tahliyesini sağlamak için tam 16 adet slide bulunuyor. A380 ve yeni nesil uçaklar için slide'ların paket ağırlığından tasarruf etmek ve şişirme süresini azaltmak için şişirme tüpü kumaşında daha güçlü bir elyaf kullanılıyor. Kumaşın dayanıklılığı ve yırtılma direncini artırmak, slide'ı şişiren tüplerinin daha küçük çapta tasarlanabilmesini sağlıyor.
Oldukça sağlam bir yapıya sahip olan slide'lar en fazla 10 saniye içinde şişip hazır hale geliyor ve yangın durumunda alevlere kısa bir süre dayanabilmektedir.
Uçağı Slide ile Terk Etmeniz Gerekirse Ne Yapmalısınız?
7 Ağustos 2005'te Paris'ten kalkan Air France'ye ait Airbus A340-300 Toronto'ya indikten sonra pistten çıkarak yandı. Acil durum müdahale ekipleri, uçağın alevler içinde patlamasından 52 saniye sonra uçağın yanına ulaştığında yolcuların çoğu tahliye kaydırakları ile çoktan uçaktan inmişti. Havacılık tarihinin en başarılı tahliyelerinden biri olarak kayıtlara geçen olayda, 292 yolcudan 42'si hafif yaralar aldı. Üstelik uçaktaki slide'lardan biri de çalışmamıştı. Kabin ekibinin eğitimi ve tecrübesi olası bir faciayı önledi.
Yanlışlıkla Uçakta Slide Açılması
Bazen uçak yerdeyken yolcuların veya kabin ekibinin yanlışlıkla slide patlattığına dair haberlerine rastlıyoruz. Böylesi bir durum uçağın hangara çekilmesini gerektirdiği için uçuşun iptaline neden olduğu gibi havayolu için de yüz binlerce dolarlık masraf anlamına geliyor.
Teşekkürler